Bà Nhàn chưa bao giờ bị buộc tội vì bất kỳ hoạt động gì liên quan đến việc mua sắm vũ khí – điều này có lẽ phản ánh nỗi lo sợ sẽ làm hé lộ thông tin về các hoạt động mua sắm của quân đội – vốn là một vấn đề nhạy cảm.
Nguyễn Thị Thanh Nhàn được đồn là người tình cũ của ông Chính. Nhưng ngay cả khi đó là một tin đồn không có cơ sở, bà Nhàn rõ ràng đã được hưởng lợi từ mối quan hệ thân thiết với ông thủ tướng và các nhà lãnh đạo khác. Bà có đặc điểm là chịu khó nuôi dưỡng quan hệ với các lãnh đạo tỉnh nơi bà tìm kiếm các hợp đồng làm ăn.
Trang web của AIC cũng thông tin rằng công ty thường làm tư vấn cho Bộ Quốc phòng – một cơ quan đầy quyền lực ở Việt Nam.
Ngoài việc kinh doanh vật tư y tế, bà Nhàn còn được cho là đã trở thành người môi giới cho việc mua sắm vũ khí từ Israel của Việt Nam. Các báo cáo cho hay, các công ty quốc phòng Israel đã bán được khoảng 1,5 tỷ USD tiền vũ khí cho Việt Nam trong thập niên vừa qua vì Quân đội Nhân dân Việt Nam đã tìm cách hiện đại hóa và giảm bớt sự phụ thuộc vào vũ khí của Nga.
Với bà Nhàn là trung gian môi giới, Israel đã đàm phán bán thêm khoảng hai tỷ USD vũ khí cho Việt Nam, trong đó có cả tên lửa đất đối không và các hệ thống vũ khí khác.
Năm 2018, Việt Nam bắt đầu đàm phán với Công ty Israel Aerospace Industries (IAI) về việc mua vệ tinh do thám Ofek-16 – thiết bị có khả năng giúp Việt Nam có được những hình ảnh trên không độc lập đầu tiên của mình.
Thương vụ này có trị giá 550 triệu USD nhưng bà Nhàn được cho là đã cố yêu cầu nhà sản xuất Israel nâng giá bán một cách đáng kể để có được phần hoa hồng lớn hơn. Các quan chức Israel đã tức giận vì kế hoạch tham nhũng này có tiềm năng làm đảo lộn việc mua bán và ít nhất đã trì hoãn việc thực thi.
Bà Nhàn chưa bao giờ bị buộc tội vì bất kỳ hoạt động gì liên quan đến việc mua sắm vũ khí – điều này có lẽ phản ánh nỗi lo sợ sẽ làm hé lộ thông tin về các hoạt động mua sắm của quân đội – vốn là một vấn đề nhạy cảm.
Từ trước đến nay phía Viện kiểm sát chỉ tập trung vào các giao dịch trong trong lĩnh vực y tế của bà, rất giống cách các điều tra viên có thể đang tập trung vào các hoạt động kinh doanh khác của nữ tài phiệt Nguyễn Thị Phương Thảo, hơn là vào tập đoàn SOVICO của bà – một doanh nghiệp vốn có lịch sử môi giới nhập khẩu vũ khí từ Nga.
Bà Nhàn đã bỏ trốn kể từ khi Bộ Công an ra lệnh bắt bà vào tháng 4/2022.
Phiên tòa xét xử bà hồi tháng 12 năm ngoái diễn ra trong bối cảnh chiến dịch “Đốt lò” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hạ bệ hai Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam và hai tháng sau đó là Chủ tịch nước kiêm Ủy viên Bộ Chính trị Nguyễn Xuân Phúc. Vào thời điểm đó, Thủ tướng Chính dường như là mục tiêu tiếp theo.
Chính được nói là đã trải qua một buổi tự phê bình và được tiếp tục giữ chức. Nhưng có thể nói điều thực sự đã cứu ông không phải sự vô tội của ông mà là việc thiếu một người thay thế rõ ràng. Không ai trong số các Phó thủ tướng mới là ủy viên Bộ Chính trị và có một sự thiếu hụt tổng thể về kinh nghiệm quản lý kinh tế trong cơ quan nắm quyền ra quyết định tối cao nhất ở Việt Nam.
Báo chí đưa tin bà Nhàn đang trốn ở Đức và nước này đã từ chối yêu cần dẫn độ chính thức của Việt Nam. Trên thực tế, Berlin đã cảnh cáo Hà Nội không tái diễn hành động bắt cóc – giống như vụ việc xảy ra năm 2017 đối với ông Trịnh Xuân Thanh – người vốn là lãnh đạo điều hành của Tổng công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC).
Sau khi bị bắt cóc qua đường Slovalia, ông Thanh đã bị kết tội biển thủ và kết án tù chung thân trong một phiên tòa đồng thời kết án ủy viên Bộ Chính trị, cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn dầu khí PetroVietnam Đinh La Thăng 13 năm tù giam. Đức đã trục xuất hai cán bộ ngoại giao của Việt Nam và kết án hai người khác vì hành vi bắt cóc và đang muốn ngăn chặn một vụ bắt cóc tương tự.
(Theo RFA)
