“Việc xây dựng tượng đài giúp củng cố chế độ, gieo vào đầu người dân khuôn khổ suy nghĩ trong giới hạn môi trường do đảng Cộng sản tạo ra. Đây là sự áp đặt tư tưởng qua biểu tượng,” một nhà quan sát nói.
Việc xây tượng đài Hồ Chí Minh trăm tỷ, ngàn tỷ đồng khắp nơi là nhằm củng cố chế độ và cũng là mảnh đất màu mỡ cho tham nhũng, theo một số nhà phân tích.
Tỉnh Quảng Bình xây tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh với nhân dân Quảng Bình, công trình “kỷ niệm 63 năm ngày Bác Hồ về thăm địa phương” nằm ở trung tâm thành phố Đồng Hới, với cụm tượng đài màu vàng nổi bật.
Công trình có vốn đầu tư 120 tỷ đồng này đã xuất hiện nhiều vết nứt chỉ sau hơn một tháng kể từ khi khánh thành.
Ông Nguyễn Quang A đánh giá:
“Việc xây tượng đài Hồ Chí Minh cũng như các nhà lãnh đạo cộng sản khác như Fidel là chủ trương nhất quán của đảng Cộng sản Việt Nam. Nếu nhìn lại lịch sử của cả thế giới, tất cả các nhà cầm quyền đều vô cùng coi trọng biểu tượng như quảng trường, hình lãnh tụ, lá cờ, bài hát hay tượng đài, chúng là phần vô cùng quan trọng của hệ thống”.
“Nó giúp gieo vào đầu con người hình gắn bó với chế độ”, ông nói thêm.
Trước đó, tỉnh Sơn La chi 1.400 tỷ đồng xây quảng trường và tượng đài Hồ Chí Minh, trong đó “công trình tượng Bác Hồ chiếm khoảng 200 tỷ đồng”. Trong bối cảnh Sơn La là tỉnh nghèo, nhiều người dân thiếu ăn, công trình “ngàn tỷ” này ngay lập tức bị người dân, giới trí thức và một số đại biểu Quốc hội phản đối kịch liệt.
Tại Việt Nam, hàng trăm tượng đài, đền thờ, công viên tưởng niệm Hồ Chí Minh và các lãnh tụ cộng sản khác, như Lê Duẩn, Fidel Castro, Tôn Đức Thắng…, đã mọc lên khắp các tỉnh thành trong nhiều năm qua, với chi phí mỗi công trình từ vài chục tỉ đồng tới cả ngàn tỷ đồng. Con số tượng đài đang tiếp tục tăng giữa lúc đề án mới đang được triển khai.
Việt Nam xây thêm 14 tượng đài Hồ Chí Minh nữa trong giai đoạn 2015-2030 (không tính 31 tượng đài đã được xây trước khi có đề án), trong đó có những tượng đài đã hoàn thành ở Quảng Bình, Bình Định trong vài năm gần đây… Con số trên chỉ bao gồm tượng đài nhóm A, tức tượng đài lớn ở các đô thị trung tâm hành chính, chưa tính một số lượng lớn tượng đài trong khuôn viên cơ quan, tổ chức, trường học.
Đa phần các công trình đều ngự trị ở trung tâm thành phố, đập vào mắt người dân mỗi ngày như nhắc họ không được quên các lãnh tụ cũng như hệ tư tưởng mà các lãnh tụ đó sáng lập, vun bồi. Theo giới phân tích, việc xây dựng tượng đài Hồ Chí Minh là nhằm “áp đặt tư tưởng” phục vụ cho mục đích “củng cố chế độ”.
“Việc xây dựng tượng đài giúp củng cố chế độ, gieo vào đầu người dân khuôn khổ suy nghĩ trong giới hạn môi trường do đảng Cộng sản tạo ra. Đây là sự áp đặt tư tưởng qua biểu tượng. Kể cả âm nhạc, nghệ thuật cũng là một phần của hệ thống cai trị này”, ông Nguyễn Quang A nói.
Ông phân tích thêm: “Những biểu tượng đó có ảnh hưởng rất lớn và sâu rộng. Người dân phải nghe ra rả những điều như thế suốt từ nhỏ đến lớn qua báo đài, kịch nhạc, phim ảnh. Dần dần, những điều này hằn sâu vào con người, khiến họ tự hào với truyền thống và quá trình lịch sử đấy và biến nó từ của một nhóm người thành của một cộng đồng được tạo ra theo khuôn mẫu của họ. Đấy là ý đồ rất thâm sâu. Nếu không có phản biện, không có tự do ngôn luận để xới những vấn đề đó ra thì người dân rất dễ rơi vào mụ mẫm với những niềm tin như vậy”.
Ông Nguyễn Quang A đánh giá tác động của việc chi ngân sách xây dựng tượng đài đối với dân tộc “là khủng khiếp” nhưng với đảng Cộng sản Việt Nam thì việc xây tượng đài “góp phần củng cố cho chế độ nên họ sẵn sàng chi tiêu”.
“Đây là phần quan trọng của bộ máy kìm kẹp tư tưởng. Vấn đề không phải là nên dành ngân sách xây tượng đài vào những khoản cấp bách khác như trường học, bệnh viện… mà vấn đề là họ không tiếc tiền để làm điều đó”, ông phân tích.
“Họ vẫn phải lo những vấn đề cấp bách nhưng đồng thời, các biểu tượng vẫn phải được duy trì. Nhiều khi chúng ta coi thường các biểu tượng đó và đấy là mối nguy hiểm. Vì ở tầng sâu của các biểu tượng như vậy, họ muốn đánh vào tiềm thức của người dân và muốn viết lại lịch sử, vẽ nên khuôn khổ để người dân tư duy trong đó. Phải hiểu sự sâu xa, thâm độc mới có thể đánh giá và tìm phương án giải quyết”.
(Theo BBC)