Bộ Công an vào ngày 22 tháng 7 loan tin cho biết Cơ quan An ninh điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với 3 người về tội ‘Chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước’ theo Điều 337 Bộ luật hình sự năm 2015, liên quan đến vụ án Công ty Nhật Cường.
Cụ thể, 2 trong số 3 người bị bắt đều làm trong Văn phòng Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội gồm ông Nguyễn Anh Ngọc – Phó trưởng Phòng Thư ký – Biên tập và ông Nguyễn Hoàng Trung – Chuyên viên Phòng Thư ký – Biên tập đồng thời cũng là lái xe của ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội.
Người còn lại là ông Phạm Quang Dũng, nguyên cán bộ Công an thuộc Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng và buôn lậu Bộ Công an (C03).
Trước đó, hôm 13/7 Bộ Công an đã khám xét chỗ ở và nơi làm việc của ba người nói trên.
Trao đổi với RFA tối 22/7, ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Trưởng ban Dân vận Trung ương cho rằng việc bắt giữ và khởi tố những người có liên quan ông Chủ tịch Hà Nội cũng sẽ phần nào ảnh hưởng đến ông Nguyễn Đức Chung:
“Uy tín cậu này bây giờ thấp lắm rồi. Đây là trò đánh nhau của các phe phái để giành ghế vào trung ương, chẳng còn xa lạ. Đáng lẽ nếu đảng cộng sản tử tế, chính nghĩa và đúng đắn thì phải cắt chức ông này từ lâu rồi, sau vụ Đồng Tâm là phải cắt chức mà họ vẫn phe phái, dung dưỡng nhau.”
Đây là trò đánh nhau của các phe phái để giành ghế vào trung ương, chẳng còn xa lạ. – Ông Nguyễn Khắc Mai
Nhà báo độc lập Ngô Nhật Đăng cho rằng việc bắt giữ và khởi tố ngày 22/7 có thể mang hàm ý khác:
“Những biện pháp quen thuộc xưa nay vẫn thấy là từ những việc rất nhỏ không liên quan gì ví dụ như một người tài xế làm sao có thể tiếp xúc với tài liệu mật? Điều rất đơn giản như thế nhưng vì họ sẽ đi đường vòng, dùng lý do từ đó bắt đầu khui những việc khác. Ta thấy tư pháp ở Việt Nam thường trọng cung hơn, tức là họ có thể dùng các biện pháp chỉ cần lời thú tội rồi tất cả dựa trên những lời khai báo đó để họ xử án. Tôi cho rằng người tài xế đó rất dễ trong chuyện ép cung từ đó họ dùng cái đó để xử lý nội bộ vấn đề khác, có thể không công khai.”
Theo truyền thông trong nước, tuy là công ty mới được thành lập chưa lâu, nhưng trước khi vụ việc bị phanh phui, Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ kỹ thuật Nhật Cường đã nhận phần lớn các hợp đồng thầu liên quan đến các dự án công trực tuyến ở Hà Nội lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Trong đó điển hình như được chỉ định thầu với giá trị 10,7 tỷ đồng trong dự án của Ủy Ban Nhân Dân Hà Nội thực hiện quyết định 6699, hoặc trong dự án thí điểm lắp đặt hệ thống camera an ninh với số tiền đầu tư lên đến 1,1 tỷ đồng, hay cung cấp những phần mềm liên quan đến bảo mật, an ninh của lực lượng an ninh Hà Nội.
Vào sáng ngày 9/5/2019, công an Hà Nội đã tiến hành khám xét và thu giữ vật dụng tại Trung tâm bảo hành, sửa chữa Nhật Cường ở C4 Giảng Võ và ở số 33 Lý Quốc Sư.
Ông Bùi Quang Huy, Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương Mại & Dịch vụ Nhật Cường, được xác định cầm đầu đường dây nhập lậu thiết bị điện tử quy mô lớn tại thời điểm khởi tố vụ án vào tháng 5/2019 đã bỏ trốn và hiện Bộ Công an đang truy nã bị can này ở cấp độ cao nhất trên toàn thế giới. Ông Huy hiện bị khởi tố 4 tội danh trong đó có tội ‘buôn lậu’, ‘vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng’ và ‘rửa tiền’.
Từ Hà Nội, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội dân sự đưa ra giả thuyết:
“Có thể những người này (ba người vừa bị bắt) tuồn thông tin cho ông Giám đốc Nhật Cường để ông ấy trốn thoát. Công ty Nhật Cường lại dính đến mấy hợp đồng cung cấp phần mềm cho thành phố Hà Nội. Ông Nguyễn Phú Trọng đã ra lệnh phải làm vụ án Nhật Cường này. Như vậy chứng tỏ chắc chắn đụng đến ông Chung vì những người thân cận ông ấy rồi những hợp đồng liên quan đến phần mềm, thiết bị cung cấp cho Hà Nội. Hiển nhiên nó phản ánh một cuộc đấu đá nội bộ vì đại hội đảng sắp sửa đến. Người này, người kia tranh quyền…”
Vẫn theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, việc những thông tin nội bộ được đưa ra báo chí trước khi diễn ra đại hội đảng được xem như chuyện trước giờ vẫn thế.
Thậm chí ngay sau khi vụ việc khám xét Công ty Nhật Cường được truyền thông trong nước loan tải vào năm 2019, nhiều chuyên gia quan sát đã đưa ra nhận xét cho rằng đây có thể là một cuộc đấu đá giữa các nhóm lợi ích mà trong đó người ‘chống đỡ’ cho công ty Nhật Cường đang thất thế.
Ông chủ công ty Nhật Cường – ông Bùi Quang Huy (hình nhỏ bên trái) và cửa hàng của Nhật Cường ở Hà Nội Photo: RFA
Tiến sĩ Nguyễn Quang A lập luận:
“Các cuộc đại hội là cuộc sắp xếp chỗ ngồi cho những người đấy. Chỗ ngồi là quyền lực, mà quyền lực là thứ nặng hơn ma túy nhiều lần. Như thế những người nghiện quyền lực thì họ phải đấu tranh rất quyết liệt để giữ hoặc giành quyền lực ấy, Không lạ gì việc càng gần đến đại hội thì thông tin do thế lực nội bộ của phe này tuồn ra đánh phe kia càng nổi mạnh lên và càng xuất hiện nhiều hơn.”
Do đó, nhà báo Ngô Nhật Đăng cho rằng với việc bắt giữ hai người có liên quan đến Chủ tịch Nguyễn Đức Chung với cáo buộc ‘Làm lộ bí mật nhà nước’, có thể chính ông Chung cũng không thể thoát khỏi lần này:
“Chúng ta đều thấy chắc sắp tới kịch bản sẽ không mấy gì tốt đẹp cho ông Nguyễn Đức Chung. Ta thấy họ chỉ xử lý trong nội bộ tất cả những chuyện khi động chạm đến sự đoàn kết của đảng. Một khi được công bố ra công luận như báo chí đã đăng coi như số phận, sinh mạng chính trị của người ấy coi như chấm dứt.”
Liên quan vụ án Nhật Cường, đến nay cơ quan điều tra cũng đã khởi tố 26 bị can về các tội danh khác nhau gồm ‘buôn lậu’ theo điều 188 Bộ luật hình sự năm 2015 và tội ‘vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng’ theo điều 221 Bộ luật hình sự năm 2015.
Trong những người vừa nêu có cả cựu Chánh văn phòng Thành ủy Hà Nội, nguyên Giám đốc Sở Kế hoạch và Đào tạo thành phố Hà Nội và Chánh văn phòng Sở Kế hoạch và Đào tạo.
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao trong ngày 22/7 cho biết đang phối hợp với các cơ quan tố tụng khẩn trương giải quyết các vụ án kinh tế trong năm 2020, bao gồm cả vụ Nhật Cường.
Theo RFA