Afghanistan “chuyển biến xấu quá nhanh”
Bất chấp tuyên bố rút hết quân Mỹ khỏi Afghanistan từ hồi tháng 5, tuy nhiên tới tận cuối tháng 7 này, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã không hề tiến hành nỗ lực di tản công dân Afghanistan, những người đã hỗ trợ lực lượng Mỹ.
Một số nhà lập pháp Mỹ cũng như các quan chức giấu tên đã chia sẻ với trang tin Politico rằng Chính quyền của Tổng thống Mỹ không hề quan tâm tới việc lên kế hoạch di tản công dân Afghanistan, những người đã giúp lực lượng Mỹ và liên quân nhằm cấp visa cho họ để chạy thoát khỏi đất nước này trước sự trả thù của Taliban.
Nghị sĩ Đảng Dân chủ Jason Crow thất vọng tuyên bố: “Dưới góc nhìn của tôi, nhẽ ra việc di tản phải được bắt đầu ngay sau khi chúng ta tuyên bố rút quân. Công tác di tản được tiến hành quá muộn”.
Theo một số quan chức giấu tên ở Lầu Năm góc, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin không sẵn sàng trả lời các câu hỏi của những nhà lập pháp về việc di tản người Afghanistan, nhất là các phiên dịch viên, khi ông thảo luận kế hoạch rút quân vốn được tiết lộ trong cuộc họp báo hồi tháng 4 vừa qua.
Vài tháng sau đó, khi binh sĩ Mỹ bắt đầu rút quân, không hề có nỗ lực di tản nào được tiến hành.
Mãi tới tận cuối tháng 7 mới có chuyến bay đầu tiên sơ tán 200 người có visa nhập cảnh đặc biệt, tiếp đó là hơn 700 người như thế cùng khoảng 2.500 thành viên gia đình họ tới sân bay Dulles vào ngày 30/07. Hiện còn khoảng hơn 20.000 người cùng các thành viên gia đình họ vẫn chờ để được hoàn thành các thủ tục kiểm tra.
Rất nhiều người trong số họ đã tới thủ đô Kabul để nộp hồ sơ giữa lúc mạng sống của họ đang bị đe dọa khi mà Taliban đang siết chặt vòng vây quanh thủ đô. Một khi bị kẹt lại, chắc chắn họ sẽ bị Taliban trả thù tàn khốc. Nỗi lo sợ đang bao trùm lên khắp thủ đô Kabul và các vùng phụ cận, tiếng súng đang nổ ở khắp nơi.
“Chúng ta đã hết thời gian. Nhiều người đang chết dần chết mòn. Tình hình ngày càng trở nên tồi tệ. Mỗi đi qua là một ngày khó khăn hơn để tới được Kabul”, Nghị sĩ Đảng Dân chủ Jason Crow nhấn mạnh.
Các lực lượng an ninh và Quân đội Afghanistan đang vất vả chống đỡ Taliban
Chính quyền của Tổng thống Biden đã không hiểu được nhu cầu khẩn cấp phải sơ tán cùng lúc quá nhiều công dân Afghanistan, những người đã nhận được đe dọa của Taliban vì họ đã giúp đỡ các lực lượng Mỹ và NATO, một quan chức Mỹ nói với Politico.
Nguồn tin cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã quá tải với những đơn xin di tản, “đang ngập trong đống đổ nát” và cuống cuồng với nhiệm vụ này. Sự thiếu sẵn sàng là do Washington không chuẩn bị cho tình huống Afghanistan “chuyển biến xấu quá nhanh” do Taliban tấn công thần tốc.
Hoàn toàn là thảm họa
Một số nhà lập pháp Mỹ đã không biện giải, mô tả chính quyền đã thất bại trong việc lập kế hoạch đưa các công dân có visa nhập cảnh đặc biệt di tản theo lính Mỹ thay vì chỉ phát động chiến dịch trong chưa đầy 1 tháng trước khi rút quân hoàn toàn.
Kể từ ngày 11//09 tới đây, khả năng hỗ trợ quân đội Afghanistan của Mỹ sẽ bị hạn chế, chẳng hạn để ngăn chặn bước tiến của Taliban về thủ đô và tạo thêm thời gian cho các công dân hoàn thành thủ tục xin visa.
“Họ đã để lỡ quá nhiều thời gian. Cuối cùng thì khi họ ra quyết định, nhưng đã quá muộn và đây thực sự là một thảm họa, tình hình sẽ không thể cải thiện trong một sớm một chiều”, Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Gallagher bình luận.
Lực lượng Taliban hiện đang vây ráp 3 thành phố lớn ở Afghanistan.
Một nhà lập pháp khác, người đề nghị giấu tên đã cho biết, các thắc mắc, lo ngại đã được đề cập tới trong cuộc họp báo hồi tháng 4, tuy nhiên “đã không được đánh giá đúng mực để đặt kế hoạch [di tản] đúng lúc, đúng chỗ” trước khi tuyên bố rút quân.
Hiện Nhà Trắng, đặc biệt là Bộ ngoại giao Mỹ đang chạy đua với thời gian, cố gắng cao nhất để sơ tán các công dân Afghanistan từng hỗ trợ Mỹ và NATO trước khi Taliban chiếm được thủ đô, mà theo như dự đoán thì có thể chỉ còn 6 tháng nữa kể từ bây giờ.
Trên thực địa, tình hình ở Afghanistan đã hết sức nguy ngập bởi giao tranh dữ dội diễn ra quanh ba thành phố lớn ở miền nam và miền tây, khi các tay súng Taliban đang tấn công quyết liệt.
Taliban đã tiến vào các khu vực của ba thành phố Herat, Lashkar Gah và Kandahar. Nghị sĩ Gul Ahmad Kamin ở Kandahar hôm nay nói rằng thành phố nguy cơ cao bị thất thủ, với hàng chục nghìn người đã phải sơ tán và thảm họa nhân đạo đang rình rập.
Theo Kamin, tình hình đang trở nên tồi tệ hơn từng giờ và đây là cuộc giao tranh dữ dội nhất ở thành phố trong 20 năm qua. Taliban hiện coi Kandahar là mũi nhọn trọng tâm bởi nhóm muốn biến thành phố này thành thủ đô tạm thời. Nếu Kandahar thất thủ, 5 hoặc 6 tỉnh khác trong khu vực cũng sẽ chung số phận.
Nguồn Tin nóng
