Có thể xây dựng lực lượng công an “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân”?

Nghe đọc bài

Đề nghị của Thủ tướng

Tại Lễ kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống Công an Nhân dân Việt Nam, diễn ra vào sáng ngày 16/8, người đứng đầu chính phủ Hà Nội trao tặng Huân chương Quân công hạng nhất cho các cán bộ, lãnh đạo của bộ công an.

Phát biểu trong buổi lễ, ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh rằng Lực lượng Công an Nhân dân cần tiếp tục “lấy dân làm gốc”, “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, và “xây dựng hình ảnh người chiến sĩ công an gần gũi, thân thiết với nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, là niềm tin, là chỗ dựa vững chắc của nhân dân trong những lúc gian nguy”.

Trao đổi với RFA, một số người dân chia sẻ đối với họ, lời phát biểu của người đứng đầu Chính phủ Việt Nam chỉ là những khẩu hiệu suông, được lập đi lập lại mỗi dịp lễ kỷ niệm của ngành công an hàng năm. Một vài người cho rằng lời nhắc nhở của ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đối với các chiến sĩ công an là “lấy dân làm gốc’ thì cũng có tác dụng hữu ích, với ý nghĩa rằng 90 triệu người dân là “đồng bào”, không phải lúc nào cũng là “tội phạm” hay “người chống đối” mỗi khi họ thực hiện các quyền được hiến định của mình.

Một người dân ở Khánh Hòa, ông Trần Văn Vũ, lên tiếng với RFA:

“Nói chung hữu ich thì có đó, nhưng có xác thực với đời sống người dân hay không? Hay là ‘trống đánh xuôi, kèn thổi ngược’? Nói một đàng rồi lại không làm thôi. Trước giờ lời nói không có đi đôi với việc làm. Dân chúng nhiều khi không tin tưởng lắm đâu. Tại vì trong cuộc sống đời thường, người dân tiếp xúc (với công an) nhiều nên hiểu quá rồi. Chẳng qua người ta không muốn nói vì dù có muốn cũng không nói được. Nói ra thì bị chụp cho ‘cái vòng kim cô’ như kiểu là ‘phản động’…người dân yếu thế, thấp cổ bé miệng nên im luôn.”

Công an là lực lượng bảo vệ Đảng

Bộ trưởng Bộ Công an-đại tướng Tô Lâm, tại lễ kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống Công an Nhân dân Việt Nam, tuyên bố lực lượng dưới quyền của ông “tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, với Nhà nước và Nhân dân; chiến đấu anh dũng, hi sinh vì nền độc lập, tự do, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, vì an ninh Tổ quốc”.

Trước đó, vào hôm 30/7, trong một hội thảo của ngành công an, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cũng tuyên bố lực lượng công an xứng đáng là lực lượng vũ trang trọng yếu, tin cậy, “thanh bảo kiếm” sắc bén của Đảng, của chế độ.

Nói chung hữu ich thì có đó, nhưng có xác thực với đời sống người dân hay không? Hay là ‘trống đánh xuôi, kèn thổi ngược’? Nói một đàng rồi lại không làm thôi. Trước giờ lời nói không có đi đôi với việc làm. Dân chúng nhiều khi không tin tưởng lắm đâu. Tại vì trong cuộc sống đời thường, người dân tiếp xúc (với công an) nhiều nên hiểu quá rồi. Chẳng qua người ta không muốn nói vì dù có muốn cũng không nói được. Nói ra thì bị chụp cho ‘cái vòng kim cô’ như kiểu là ‘phản động’…người dân yếu thế, thấp cổ bé miệng nên im luôn
-Ông Trần Văn Vũ

Ngay sau khi ông Tô Lâm tuyên bố như vừa nêu, cựu đại úy Võ Minh Đức, thuộc Quân đội Nhân dân Việt Nam, xác nhận với RFA rằng lực lượng Công an Nhân dân được đầu tư rất nhiều và về mặt nghiệp vụ, chuyên môn, chuyên nghiệp hóa của ngành cảnh sát, công an cũng thay đổi vượt bậc kể từ khi đất nước thực hiện chính sách “Đổi mới” hồi thập niên 80 của thế kỷ trước.

Cựu đại úy Võ Minh Đức khẳng định qua lời tuyên bố của người đứng đầu ngành Công an Việt Nam cho thấy “mang ý nghĩa để làm ‘thanh kiếm lá chắn’ cho tổ chức Đảng, không cho ai xâm phạm vào quyền lãnh đạo độc quyền ở xã hội Việt Nam của họ.”

Nhà báo Nguyễn Vũ Bình, vào tối ngày 18/8 cũng khẳng định lời đề nghị của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng mang một hàm ý tương tự:

“Tức là định hướng, động viên…Mục tiêu, mục đích của họ là bảo vệ Đảng và bảo vệ chính quyền, nhà cầm quyền bao giờ cũng cao hơn chứ không phải là để lo cho dân.”

Cựu tù nhân lương tâm-nhà báo Nguyễn Vũ Bình lý giải cho điều khẳng định của ông:

“Chủ nghĩa Cộng sản hay chủ nghĩa xã hội hiện thực tồn tại quá lâu rồi và nó tích lũy những mâu thuẫn cùng bất mãn của người dân. Có thể thấy hàng triệu dân oan tụ tập về Hà Nội rất đông. Đấy là một trong những biểu hiện bất mãn đối với công an, đối với nhà cầm quyền. Những mâu thuẫn đó tích tụ lâu dài và không được giải quyết triệt để. Thế thì càng đến giai đoạn cuối thì càng tăng lên và khả năng vùng lên của người dân càng tăng theo. Cho nên họ lo ngại những chuyện đó.”

Cựu nhân viên của Tạp chí Cộng sản, nhà báo Nguyễn Vũ Bình đề cập đến sự kiện hàng chục ngàn người dân ở nhiều tỉnh, thành khắp Việt Nam đồng loạt biểu tình hôm 10/6/2018 là một bằng chứng rõ ràng cho sự lo ngại của Chính quyền Hà Nội. Và, theo nhà báo Nguyễn Vũ Bình, lực lượng công an càng trở thành một lực lượng được Nhà nước Việt Nam sử dụng để đối phó với người dân, nhằm bảo vệ cho sự tồn vong của chế độ và Đảng lãnh đạo.

Ảnh minh họa. Cảnh sát 113 và dân phòng bao vây những người biểu tình chống Trung Quốc tại Sài Gòn, ngày 18/05/2014.Ảnh minh họa. Cảnh sát 113 và dân phòng bao vây những người biểu tình chống Trung Quốc tại Sài Gòn, ngày 18/05/2014. ReutersCông an đối với người dân thế nào?

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc nhở Công an Việt Nam “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân” vào khi báo chí loan tin càng có thêm nhiều trường hợp người dân bị chết trong đồn công an; nhiều người dân bị công an và an ninnh sách nhiễu, bắt bớ và bị tuyên án tù vì lên tiếng liên quan vấn đề Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông và trong bối cảnh thành lập Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở; Bộ Công an ban hành thông tư quy định trang bị cho công an từ cấp xã, phường, thị trấn thêm nhiều súng và vũ khí quân dụng…

Nhà hoạt động dân chủ Đinh Quang Tuyến nói với RFA rằng qua các quy định mới của ngành công an và qua tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Công an, cho thấy:

“Theo tôi nghĩ ông Tô Lâm có một lực lượng lớn quyền lực của ông trải khắp đất nước. Đúng là ‘công an trị’, với mục tiêu rải đều khắp nơi đều có công an hết. Rõ ràng sự chuyên nghiệp đó sẽ trao thêm quyền và chắc chắn sẽ lạm quyền hơn.”

Tức là định hướng, động viên…Mục tiêu, mục đích của họ là bảo vệ Đảng và bảo vệ chính quyền, nhà cầm quyền bao giờ cũng cao hơn chứ không phải là để lo cho dân…Chủ nghĩa Cộng sản hay chủ nghĩa xã hội hiện thực tồn tại quá lâu rồi và nó tích lũy những mâu thuẫn cùng bất mãn của người dân. Có thể thấy hàng triệu dân oan tụ tập về Hà Nội rất đông. Đấy là một trong những biểu hiện bất mãn đối với công an, đối với nhà cầm quyền. Những mâu thuẫn đó tích tụ lâu dài và không được giải quyết triệt để. Thế thì càng đến giai đoạn cuối thì càng tăng lên và khả năng vùng lên của người dân càng tăng theo. Cho nên họ lo ngại những chuyện đó
-Nhà báo Nguyễn Vũ Bình

Trong khi đó, lực lượng công an trong mắt của người dân không những không bảo vệ cho đời sống an toàn của họ mà đó là một thành phần gây nhũng nhiễu và tham nhũng rất nhiều. Cựu đại úy Võ Minh Đức nói về ghi nhận của ông liên quan điều này:

“Thực tiễn cuộc sống ở Việt Nam, ai muốn thi vào trường cảnh sát, an ninh thì thậm chí đủ điểm đậu nhưng vẫn phải mât tiền mới được vào trường học. Mất bao nhiêu tiền học xong thì lại phải chung chi cho việc điều động, sắp xếp ở địa phương nào gọi là có cơ hội thăng tiến hoặc có cơ hội kiếm tiền. Hoặc một cảnh sát giao thông ngồi văn phòng khác với một cảnh sát giao thông tuần tra ngoài đường phố. Tôi không dám chắc, nhưng tôi nghĩ có lửa mới có khói. Tôi nghe nói muốn ra đứng đường kiểm soát thì phải mất hàng trăm triệu, thậm chí đến tiền tỷ chi ra thì mới được kiểm soát giao thông.”

Một số người dân Đài RFA trao đổi còn cho biết trong thời gian sắp tới dân chúng ở Việt Nam có thêm nỗi lo ngại khi các đề xuất của công an về gắn chip trong thẻ căn cước công dân và tăng quyền điều tra hình sự cho công an xã được thi hành.

Theo RFA