Tình trạng lạm thu ở các Đại sứ quán Việt Nam bị cho là làm xấu mặt quốc gia và cản trở du lịch.
Nhà báo Võ Văn Tạo cho biết:
“Đáng lẽ chức năng của sứ quán, cơ quan ngoại giao là phải giúp đỡ các công dân của nước mình khi họ ra nước ngoài, thế nhưng các sứ quán của Việt Nam họ coi như việc họ được cử đi nước ngoài để làm nhân viên sứ quán là đặc quyền để bóc lột bà con.”
“Có lần tôi thử gọi điện cho Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp, để nhờ giúp đỡ cho người cháu bên vợ đi học bên Pháp theo điều động của nhà nước Việt Nam để học về dầu khí, nhưng đã gặp những vướng mắc rất vô lý… Nhưng tôi gọi ba ngày liền không ai trả lời, email sứ quán tôi cũng có, nhưng không một ai trả lời, hầu như là tê liệt. Vì dịch bệnh xảy ra cho nên mới ồn ào căng thẳng lên, chứ còn chuyện bóp hầu, bóp họng người Việt Nam đồng hương của mình, đồng bào của mình khi ra nước ngoài hoặc từ nước ngoài trở về thì đó đã là thông lệ.”
Theo truyền thông nhà nước, dù biểu phí được quy định tại Thông tư 264/2016 của Bộ Tài chính, nhưng nhiều cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài vẫn không niêm yết rõ, dẫn đến việc nhân viên nhũng nhiễu, lạm thu của người dân đến làm thủ tục lãnh sự.
Một người gốc Việt sinh sống ở Canada không muốn nêu danh tánh, cho biết về thực tế khi làm giấy tờ ở Đại sứ quán Việt Nam:
“Lãnh sự quán Việt Nam tại Vancouver, Canada đã lạm thu, thu của tôi 125 CAD cho một công chứng ủy quyền, mà không xuất biên lai. Trong khi theo quy định chỉ 50 USD, Giấy miễn thị thực thì thu mình 70 CAD cho một người, cũng không xuất biên lai. Họ còn tính thêm 3% phụ phí thẻ credit.”
Theo thông tin trên trang chủ của Bộ Ngoại giao Việt Nam, lệ phí cấp giấy miễn thị thực có thời hạn 5 năm chỉ 10USD/giấy.
Đến ngày 5/1/2023, thêm hai người là Trần Việt Thái, Đại sứ Việt Nam tại Malaysia, và nhân viên Nguyễn Hoàng Linh bị khởi tố do dính líu đến vụ tham nhũng “các chuyến bay giải cứu” trong đại dịch COVID-19.
Luật sư Nguyễn Văn Đài từ Đức hôm 6/1 nói:
“Thứ nhất, đây là bản chất của chế độ, bởi vì từ khi đảng CSVN giữ lấy chính quyền thì họ đã đặt ra mức lương rất thấp, làm cho những người công chức, viên chức cho dù làm ở ngành công an hay ngoại giao thì không đảm bảo cuộc sống của họ với mức sống trung bình của xã hội. Trong khi đó họ được trao rất nhiều quyền lực, nhưng cơ chế kiểm soát lực đối với các quan chức từ cấp nhỏ đến cấp to đều không có. Vì muốn kiểm soát quyền lực thì phải có hệ thống đa đảng, phải có tam quyền phân lập và phải có báo chí tự do… nhưng tất cả những cái đó đều chưa có ở Việt Nam.
Thế thì khi mức thu nhập từ tiền lương thấp, quyền lực nhiều, thì lợi ích kiếm được từ quyền lực quá rõ ràng… Ví dụ một ông đại sứ có thể kiếm tiền từ việc làm dịch vụ visa, hộ chiếu cho những công dân Việt Nam ở nước ngoài, rồi ngay chuyến bay giải cứu ông ta có thể gây khó khăn cho những người có nhu cầu cao về Việt Nam để làm dịch vụ, đòi hỏi mức vé rất là cao.”
Do đó theo Luật sư Đài, khi quyền lực không bị kiểm soát, không gắn liền với trách nhiệm như vậy sẽ làm cho các quan chức nhanh chóng bị tha hóa, từ khi họ bước vào quyền lực thì đã tha hóa rồi. Ông Đài nói tiếp:
“Nếu như còn chế độ độc đảng cộng sản thì không thể nào quảng bá bộ mặt quốc gia được, vì chính bản thân chế độ đã biểu trưng cho sự xấu xa, một chế độ xấu, các quan chức trong đó sẽ luôn luôn làm những điều xấu. Mà họ làm điều xấu sẽ ảnh hưởng đến hai chữ Việt Nam rất thiêng liêng mà mọi người Việt Nam nếu là người yêu nước thật sự luôn luôn muốn giữ gìn, muốn tôn vinh nó và làm cho hai chữ Việt Nam đẹp lên…”
(Theo RFA)
