Sau cuộc gặp giữa thủ tướng CSVN và đại sứ Trung Quốc, báo đảng được lệnh không đề cập bất kỳ phát ngôn nào của phó tổng thống Mỹ khi bà đề cập về Bắc Kinh trong chuyến thăm Hà Nội.
Hôm 25/8/2021, bà Kamala Harris, Phó Tổng thống Mỹ đã gặp lần lượt hai trong số “tứ trụ”: Chủ tịch nước CSVN Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Liên quan các cuộc gặp, truyền thông nhà nước chỉ nhấn mạnh chi tiết bà Harris tuyên bố Mỹ tài trợ thêm cho Việt Nam 1 triệu liều vaccine Pfizer, ngoài 5 triệu liều Moderna đã trao trước đó.
Báo đảng cắt phát ngôn của phó tổng thống Mỹ về Bắc Kinh
Báo đảng không dám đả động lời bà Harris kêu gọi Hà Nội tham gia cùng Washington chống lại “lối hành xử bắt nạt” của Bắc Kinh ở Biển Đông. Lời kêu gọi theo sau phát ngôn mạnh mẽ của bà nhắm vào Trung Quốc khi bà có chặng dừng chân đầu tiên ở Singapore vài ngày trước.
“Chúng ta cần phải cách gây áp lực và tăng áp lực buộc Bắc Kinh phải tuân thủ Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, cũng như phản đối các tuyên bố chủ quyền trên biển quá đáng và mang tính bắt nạt của họ, nói thẳng ra là như vậy,” bà Harris nhấn mạnh khi gặp ông Nguyễn Xuân Phúc.
Cũng trong cuộc gặp lãnh đạo CSVN, Phó tổng thống Harris cũng cho biết Mỹ sẽ giao thêm cho Việt Nam một tàu tuần tra của Tuần duyên Mỹ để giúp Việt Nam bảo vệ các lợi ích an ninh ở Biển Đông. Bà cũng bày tỏ sự ủng hộ việc nâng tầm mối quan hệ với Việt Nam từ “đối tác toàn diện” lên “đối tác chiến lược”. Chỉ dấu này cho thấy mối quan hệ ngày càng xích lại gần nhau giữa hai cựu thù.
Ông Đinh Hoàng Thắng, cựu đại sứ Việt Nam tại Hà Lan, nhận định: “Giờ đây, bối cảnh quan hệ Việt – Mỹ đang thuận lợi do có sự điều chỉnh chiến lược từ phía Mỹ và đồng minh. Hoa Kỳ muốn thăm dò Việt Nam về khả năng lập quan hệ “đối tác chiến lược” và đã chủ động tạo điều kiện để Việt Nam lựa chọn.
Thực ra việc Mỹ tranh thủ tài trợ vaccine hay phương tiện tuần tra trên Biển Đông chỉ mang ý nghĩa trước mắt và ngắn hạn, trong khi cả Mỹ và bối cảnh thời cuộc đang thúc đẩy Việt Nam và các nước Đông Nam Á phải đưa ra lựa chọn rộng mở hơn.
Câu hỏi là có thể tiếp tục lần lữa và trì hoãn, đẩy sự lựa chọn ấy từ nhiệm kỳ này cho nhiệm kỳ kế tiếp hay không?
Cái khó bây giờ không chỉ là để đáp lại sự chủ động từ Mỹ hay giữ ý với Trung Quốc, mà vấn đề là làm sao để đáp ứng được mong mỏi của người dân nữa. Qua đại dịch, người dân Việt Nam càng thấy rõ ai là bạn thật sự của mình lúc khốn khó.”
Phải hứa với Trung Quốc mới được gặp Mỹ
Việc báo đảng không dám tường thuật nguyên văn lời của bà Harris trong chuyến thăm Hà Nội về mối đe dọa của Bắc Kinh ở Biển Đông có thể hiểu là do tác động từ cuộc gặp giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và ông Hùng Ba, Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam.
Đáng lưu ý là cuộc gặp này diễn ra đột ngột chỉ một vài giờ trước khi chuyên cơ của bà Harris đáp xuống Nội Bài.
Theo tường thuật của báo đảng, trong cuộc gặp, ông Chính phải nhắc lại với ông Hùng Ba rằng Việt Nam “coi trọng quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc” và còn hứa hẹn thêm rằng Việt Nam “không liên minh liên kết với nước này để chống lại nước khác”.
Trong cuộc gặp này, ông Chính không dám đả động đến việc Trung Quốc tạm ngưng nhập khẩu nhiều loại nông sản Việt Nam qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc từ tháng 7/2021 đến nay.
Trong khi ở chiều ngược lại, Trung Quốc vẫn xuất khẩu nông sản vào Việt Nam đều đặn, với trung bình 400 xe container mỗi ngày.
Nhà báo Ngọc Vinh, cựu thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ, bình luận: “Ngay trước giờ máy bay chở phó tổng thống Mỹ hạ cánh xuống Hà Nội, đại sứ Tàu đã lò mò chạy tới, kèm theo 2 triệu liều vaccine biếu không.
Tại sao Tàu không chọn lúc khác? Tại sao Tàu lại hào phóng bất thường như vậy? Người không thông minh cũng có thể đoán ra.
Tại sao Việt Nam không dời ngày giờ thăm của đại sứ Tàu vào lúc thích hợp hơn? Người không mù có thể thấy đủ thứ chuyện!”
Định Tường
Gửi cho báo Đất Việt từ Sài Gòn
