Lại ‘lọt, lộ bí mật Nhà nước’ trên mạng mỗi lúc một nhiều trước kỳ đại hội đảng!

Nhà hoạt động Nguyễn Lân Thắng ở Hà Nội ngày 27 tháng 11 năm 2013.

Trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 14/9, khi báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2020, Thứ trưởng Công an Lê Quý Vương cho rằng “tình trạng lộ, lọt bí mật nhà nước trên không gian mạng ngày càng nghiêm trọng.”

Trước tình trạng vừa nêu, vị lãnh đạo Bộ Công an cho hay Chính phủ đã tập trung chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trên lĩnh vực thông tin, truyền thông, nhất là những vấn đề liên quan đến không gian mạng.

Ai làm lộ bí mật nhà nước?

Nhận xét về phát biểu của ông Lê Quý Vương, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội dân sự từ Hà Nội khẳng định đây là một hô hào ước mong vô vọng:

“Tôi nghĩ chuyện họ vô cùng lo mà không bao giờ có thể tránh được là lộ những gót chân Achilles của họ hoặc bao nhiêu bí mật quốc gia mà thật sự có những thứ chả là bí mật gì, nhưng vì nó có thể không có lợi cho họ nên họ đóng dấu mật, tối mật, tuyệt mật vào những văn bản đấy như thế để giữ kín không cho ai biết.”

Còn theo Bác sĩ Đinh Đức Long, một Trung tá quân đội đã từ bỏ đảng cho rằng:

“Tôi thấy nhà nước có luật bí mật hẳn hoi, cái nào bí mật, cái nào không bí mật, bây giờ lộ ra thì từ mấy ông ra chứ chẳng nói ra vì sao dân biết được. Chuyện đấy ông nói vậy thì chỉ xảy ra trong nội bộ các ông ấy thôi, chính các ông nói ra là một. Hai là không loại trừ mọi người đều nghĩ rằng nội bộ phe phái các ông đánh nhau, lan truyền thông tin ra để dùng dư luận xã hội triệt hạ nhau. Đấy là chuyện bình thường, ông nói hay không nói ra thì người ta cũng biết những thông tin bí mật thì ai là người tiếp cận, nội bộ các ông thôi.”

Đồng quan điểm vừa nêu về nguyên nhân và nguồn gốc những ‘bí mật nhà nước’ bị rò rỉ và lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội, Tiến sĩ Nguyễn Quang A nói rõ thêm:

“Trong một thể chế cộng sản như ngày nay, hoàn toàn độc tài và người ngoài người ta nghĩ rằng hệ thống này vững chắc, bền chặt như một tảng đá nguyên khối, không có gì lọt ra. Nhưng không phải thế, hệ thống này là những cục dá to nhỏ khác nhau, góc cạnh khác nhau xếp vào nhau và giữa đó là những khe hở. Từ những khe hở đó thì những thông tin có gọi là tuyệt mật chăng nữa cũng lọt ra vì một lý do là các cục đá này không gắn kết nhau thành một tảng, tức có những lợi ích khác nhau, có thể mâu thuẫn với nhau và nhóm này có thể dùng thông tin bất lợi cho nhóm kia, có lợi cho nhóm mình để bằng cách nào đấy leak ra ngoài.”

Tiến sĩ Nguyễn Quang A cũng nhận định rằng tình trạng rò rỉ thông tin nội bộ được bảo vệ với tên gọi ‘bí mật nhà nước’ không phải chỉ mới đây mới xuất hiện mà đã có từ rất lâu:

“Trong lúc nhồm nhoàm đấu tranh quyết liệt để giành ghế trước đại hội đảng cộng sản Việt Nam thì những chuyện cố ý rò rỉ lại càng nhiều hơn bởi vì bằng cái rò rỉ thông tin đấy để đánh gục những đối thủ của mình, để đạp lên đầu đối thủ mình leo lên. Chúng ta chứng kiến hai đại hội vừa rồi trong 10 năm trở lại đây thì cứ 3 tháng, 6 tháng trước đại hội thì người ta lại rỉ thông tin ra.”

Hội trường họp quốc hội (Ảnh minh họa)

Hội trường họp quốc hội (Ảnh minh họa) AFP

Đại hội đảng cộng sản Việt Nam sẽ được diễn ra vào tháng 1 năm 2021 tới đây. Công tác nhân sự đảng luôn là nội dung được truyền thông trong và ngoài nước quan tâm thời gian gần đây. Kể cả Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong lần đầu xuất hiện trở lại trước truyền thông trong nước sau vài tháng vắng bóng cũng đã yêu cầu cần chuẩn bị tốt công tác nhân sự cho đại hội đảng.

Hoàn thiện hành lang pháp lý

RFA có liên lạc với Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Luật gia tại thành phố Hồ Chí Minh và được ông cho biết việc chính phủ chú trọng để hoàn thiện thêm luật bảo vệ bí mật là cần thiết:

“Hành lang pháp lý cũng đã có, các bộ, ngành phải có quy định. Tôi cũng đồng ý tình trạng lọt, lộ bí mật nhà nước trên không gian mạng ngày càng nghiêm trọng. Sắp tới đây phải có một quy định không gian mạng thực hiện được quy định rõ trong luật An ninh mạng.”

Giải thích rõ hơn, Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho biết Luật Bảo vệ bí mật được ban hành ngày 15/11/2018 và được sửa đổi các bất cập. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 26 hướng dẫn thi hành luật bảo vệ bí mật nhà nước.

“Những quy định về bí mật đã có Luật Bí mật, trước đây có pháp lệnh Bảo vệ bí mật, bây giờ là Luật Bảo vệ bí mật quốc hội mới thông qua nên vừa rồi chính phủ ban hành nghị định trong đó quy định rất rõ những luật bảo vệ bí mật nhà nước ban hành năm 2018. Trong luật cũng đã ghi rõ những nguyên tắc bảo vệ bí mật nhà nước về những hành vi nghiêm cấm ví dụ như chiếm đoạt, mua bán, lợi, dụng, lạm dụng bảo vệ bí mật nhà nước và sử dụng bí mật nhà nước để giấu những hành vi vi phạm pháp luật… hoặc người ta phân loại và ban hành những danh mục bí mật nhà nước từ cơ quan trung ương đến địa phương, cả cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp.”

Từ góc độ của người dân, Bác sĩ Đinh Đức Long cho rằng việc ‘lộ, lọt bí mật nhà nước’ mà Thứ trưởng Công an Lê Quý Vương đề cập là chuyện không thể tránh khỏi. Có chăng chính phủ Hà Nội cần thay đổi cách giải quyết vấn đề:

“Nói cho cùng thì theo Hiến pháp người dân có quyền giám sát mọi cơ quan chính quyền nhà nước, kể cả đảng cộng sản. Trước mắt ông phải trả lời thông tin đưa ra đúng hay sai và tiếp thông tin đó các ông phải làm gì, chứ không phải cho rằng bí mật bị lộ. Những cái sai ông giấu, không cho dân biết à? Trách nhiệm của ông là kiểm tra, xử lý các thông tin, sai hay đúng thì cũng phải giải quyết, điều chỉnh, trừng phạt những người làm sai chứ sao tìm cách che giấu?”

Do đó, để giải quyết tình trạng mà Bác sĩ Đinh Đức Long vừa nêu, Tiến sĩ Nguyễn Quang A đưa ra đề xuất từ thực tế xã hội hiện nay:

“Chỉ có một cách là minh bạch những thông tin không đáng là bí mật. Đương nhiên có những thông tin bí mật, thậm chí tuyệt mật vì nó thực sự liên quan đến an nguy của quốc gia. Còn những sự an nguy của một cá nhân, một vài cá nhân, một nhóm lẽ ra phải minh bạch thì sự cạnh tranh trong các nhóm của đảng cộng sản Việt Nam mới lành mạnh.”

Vẫn theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, chỉ bằng cách ông vừa nêu thì đảng cộng sản Việt Nam có thể mạnh lên nhưng rất tiếc ban lãnh đạo lại coi điều đó là bí mật và đấy chính là điều làm tiêu vong bản thân đảng cộng sản.

RFA