Vì sao Trung Quốc “thiếu lửa”?
Trung Quốc được dự đoán là sẽ rất tức giận với hiệp ước an ninh AUKUS được ký kết gần đây.
Nhưng trên thực tế, Trung Quốc đã phản ứng với hiệp ước này một cách vừa phải. Những hành động ầm ĩ đến từ một Trung Quốc giận dữ trong quá khứ đã không thể hiện ra như thường thấy. Cho đến nay, Bắc Kinh chủ yếu đáp trả bằng lời nói hơn là hành động.
Tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 16/9, thời điểm công bố AUKUS, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết “hợp tác tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ, Anh và Úc đã phá hoại nghiêm trọng hòa bình và ổn định của khu vực, tăng cường chạy đua vũ trang và làm suy yếu các nỗ lực quốc tế về không phổ biến vũ khí hạt nhân”.
Đó là màn lên án gần như không có lửa và sự giận dữ.
Vào ngày 29/9, trong cuộc điện đàm với những người đồng cấp Malaysia và Brunei, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhắc lại rằng thỏa thuận AUKUS “có thể gây ra nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân, một vòng chạy đua vũ trang mới, phá hoại sự thịnh vượng và ổn định của khu vực”.
Bắc Kinh đưa ra bình luận về AUKUS với sự không đồng tình và hoài nghi, nhưng nước này cũng không phủ quyết hay yêu cầu hiệp ước tan rã. Bắc Kinh cũng không có động thái áp đặt bất kỳ hình thức trừng phạt nào đối với ba nước AUKUS sau màn ra mắt.
Ngôn ngữ ngoại giao nói trên chỉ là lời quở trách nhẹ. Trong quá khứ, sự phẫn nộ của Bắc Kinh thường được thể hiện qua những cụm từ mạnh mẽ hơn nhiều.
Vậy tại sao Bắc Kinh lại đáp trả màn ra mắt của AUKUS với sự tự chủ và kiềm chế như vậy? Thỏa thuận AUKUS đã thành công trong việc làm giảm bớt sự hung hăng của Trung Quốc? Hay có một số giải thích khác?
Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Châu.
Há miệng mắc quai?
Theo Interpreter, manh mối cho lời giải có thể được tìm thấy trong một vụ việc đáng chú ý khác diễn ra cùng thời điểm. Chỉ một tuần sau khi AUKUS ra mắt, việc Mạnh Vãn Châu trở lại Trung Quốc đã gây xôn xao dư luận.
Giám đốc tài chính của gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei bị bắt và tạm giam tại Canada từ tháng 12/2018 theo yêu cầu của Washington vì cáo buộc gian lận để lách các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.
Vào ngày 24/9 năm nay, nhân vật này được trả tự do, trong đó Bộ Tư pháp Mỹ đồng ý bác bỏ cáo buộc gian lận với điều kiện tuân thủ một số quy tắc nhất định.
Trường hợp của Mạnh Vãn Châu là một phong vũ biểu cho mối quan hệ Mỹ-Trung, vốn xấu đi nhanh chóng trong nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump.
Sau khi Tổng thống Joe Biden lên nắm quyền, Trung Quốc kêu gọi Mỹ đảo ngược các chính sách cứng rắn của người tiền nhiệm, bao gồm cả việc chấm dứt vụ việc của nhà lãnh đạo Huawei.
Có vẻ như chính quyền Biden đã quyết định thả bà Mạnh như một cử chỉ thiện chí.
Ở Trung Quốc, việc trả tự do cho bà Mạnh được coi là một thắng lợi ngoại giao của Bắc Kinh. Nó ngụ ý rằng Mỹ đã cân nhắc một cách thích đáng để hướng tới một bước ngoặt trong quan hệ song phương, bất chấp sự cạnh tranh liên tục giữa hai cường quốc.
Trong những cuộc tiếp xúc song phương trước đó, Bắc Kinh cũng gửi thông điệp dành cho Mỹ là cần phải sửa chữa những quan hệ bị tổn hại trước khi tìm kiếm sự hợp tác khả thi với nước này.
Vì vậy, với việc Washington đưa ra nhành ô liu bằng cách từ bỏ theo đuổi vụ việc Mạnh Vãn Châu, Bắc Kinh biết rằng sẽ không thích hợp để phản ứng quyết liệt trước sự ra mắt của AUKUS.
Bà Mạnh trở về Trung Quốc khoảng 10 ngày sau khi quan hệ đối tác ba bên được khởi động. Phải mất một thời gian để Mỹ và Trung Quốc sắp xếp việc thả nhà lãnh đạo Huawei, điều cho thấy mối quan hệ Mỹ-Trung được cải thiện đã xảy ra trước khi AUKUS ra mắt.
Ngoài ra, bầu không khí thay đổi giữa Mỹ và Trung Quốc gần đây có ảnh hưởng đến phản ứng của Bắc Kinh đối với AUKUS.
Nhưng hàm ý phía sau đó là gì? Có nghĩa là nếu quan hệ Mỹ-Trung chuyển sang một ngưỡng thấp khác, Trung Quốc vẫn có thể đáp trả AUKUS một cách căng thẳng.
Trung Quốc là một người chơi thực dụng. Nước này có xu hướng liên tục điều chỉnh các hành động của mình phù hợp với những thay đổi trên thực tế.
Nguồn Tin nóng
