Các nguồn tin từ giới truyền thông và phe đối lập nói hàng chục người đã bị bắt ở Cuba sau khi hàng nghìn người tham gia các cuộc biểu tình lớn nhất trong nhiều thập kỷ, chống lại chính quyền Cộng sản của hòn đảo này.
Người dân Cuba phẫn nộ trước sự sụp đổ của nền kinh tế, tình trạng thiếu lương thực và thuốc men, giá cả đội nóc và cách chính phủ đối phó dịch Covid-19.
Các cuộc biểu tình gây chú ý vì những người phê phán chính phủ phải đối mặt với hình phạt khắc nghiệt do bất đồng chính kiến.
Chủ tịch nước của hòn đảo đã kêu gọi những người ủng hộ ông “chiến đấu” chống lại những người biểu tình.
Một trong những người tham gia cuộc biểu tình hôm Chủ nhật, chỉ giới thiệu tên là Alejandro, nói với BBC Mundo: “Không có thức ăn, không có thuốc men, không có tự do. Họ không cho chúng tôi đường sống”.
Những người biểu tình hô to “tự do” và “đả đảo chế độ độc tài” trong các cuộc biểu tình khắp Cuba, bao gồm cả thủ đô Havana.
“Chúng tôi không sợ hãi. Chúng tôi muốn thay đổi, chúng tôi không muốn có thêm bất kỳ chế độ độc tài nào nữa”, một người biểu tình giấu tên ở San Antonio nói với BBC.
Hãng tin Reuters cho biết, những người biểu tình chống chính phủ đã bị lực lượng an ninh bắt giữ với sự hỗ trợ của các cảnh sát vận thường phục. Những hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy có vẻ như lực lượng an ninh đang giam giữ, đánh đập và xịt hơi cay vào một số người biểu tình.
Đã có những ghi nhận về sự cố mất điện và cúp mạng trên khắp hòn đảo và một nhiếp ảnh gia của Associated Press đã bị thương sau cuộc chạm trán với lực lượng an ninh.
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Để đối phó với tình hình bất ổn hiếm khi xảy ra này, Chủ tịch nước Miguel Díaz-Canel đã phát biểu trước toàn quốc trong một chương trình phát sóng trên đài truyền hình và đổ lỗi cho Mỹ về tình trạng hỗn loạn. Ông gọi các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt của Mỹ giáng lên Cuba – đã được áp dụng dưới nhiều hình thức khác nhau kể từ năm 1962 – là một “chính sách bóp nghẹt kinh tế”.
Ông Díaz-Canel nói những người biểu tình là lính đánh thuê được Mỹ trả tiền để gây bất ổn nội bộ đất nước, đồng thời kêu gọi những người ủng hộ ông ra ngoài và bảo vệ cuộc cách mạng – ngụ ý cuộc nổi dậy năm 1959 mở ra sự cai trị của Cộng sản.
“Lệnh chiến đấu đã được truyền đi – hãy xuống đường, hỡi các nhà cách mạng!” ông tuyên bố.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ về Mỹ Latin, Julie Chung, đã tweet: “Chúng tôi vô cùng lo ngại về ‘những lời kêu gọi chiến đấu’ ở Cuba.”
Mỹ – quốc gia có lịch sử thù địch hàng chục năm với Cuba – nói họ đứng về phía người dân Cuba, đồng thời kêu gọi những người trong chính phủ kiềm chế bạo lực và lắng nghe người dân.
“Người dân Cuba đang dũng cảm khẳng định các quyền cơ bản và phổ quát”, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói trong một tuyên bố.
Cướp phá cửa hàng
Các cuộc biểu tình chống chính phủ bắt đầu từ một cuộc biểu tình ở thành phố San Antonio de los Baños, phía tây nam của thủ đô Havana, nhưng ngay sau đó đã lan rộng khắp cả nước.
Nhiều cuộc biểu tình được phát trực tiếp trên mạng xã hội, trong đó cho thấy những người xuống đường hô khẩu hiệu chống chính phủ và tổng thống, đồng thời kêu gọi thay đổi.
Các bài đăng trên mạng xã hội cho thấy một số người đã lật tung xe cảnh sát và cướp phá một số cửa hàng quốc doanh niêm yết giá hàng hóa bằng ngoại tệ. Đối với nhiều người dân Cuba, những cửa hàng này là nơi duy nhất để họ có thể mua những nhu yếu phẩm cơ bản nhưng giá cả lại cao.
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Phân tích – các cuộc biểu tình cho thấy bất bình ngày càng dâng cao
Vanessa Buschschluter, biên tập viên Châu Mỹ Latin và Caribe, BBC News Online
Dù đám đông biểu tình trông không quá lớn, nhưng cũng không cần phải phóng đại về tầm quan trọng của việc hàng nghìn người Cuba đổ xuống đường trên khắp cả nước.
Kêu gọi “Tự do!” và “Đả đảo chủ nghĩa cộng sản!” có thể được coi là vô vị ở những nơi khác trên thế giới, nhưng làm vậy trên hòn đảo do Cộng sản kiểm soát chặt chẽ có thể dễ dàng đưa bạn vào tù.
Việc người dân dám làm như vậy ở các thị trấn nhỏ, nơi họ có thể dễ dàng bị chính quyền Cộng sản điểm mặt cho thấy mức độ bất bình đã thúc đẩy các cuộc biểu tình này đến mức nào.
Và với những cảnh quay phát trực tiếp của người biểu tình trên các trang mạng xã hội, chính phủ khó có thể che giấu bằng chứng về sự bất bình.
Một đoạn video do ngoại trưởng Cuba đăng tải cho thấy những người trung thành với chính phủ diễu hành và hô vang “Những con phố này thuộc về Fidel [Castro, cố lãnh tụ cách mạng Cuba]”. Video này nhanh chóng bị đập lại bởi các đoạn phim về những cuộc biểu tình mà giới chỉ trích chính phủ chia sẻ.
Nền kinh tế Cuba đang vật lộn. Du lịch, một trong những lĩnh vực quan trọng nhất, đã bị tàn phá bởi những hạn chế đi lại trong đại dịch Covid.
Đường cát, phần lớn được xuất khẩu, là một nguồn thu trọng yếu khác của Cuba. Nhưng mùa thu hoạch năm nay kém hơn nhiều so với dự kiến.
Azcuba, độc quyền ngành đường của Cuba, nói sự thiếu hụt là do một số yếu tố, bao gồm thiếu nhiên liệu và sự cố máy móc khiến việc thu hoạch gặp khó khăn, cũng như các yếu tố tự nhiên như độ ẩm trên đồng ruộng.
Do đó, dự trữ ngoại tệ của chính phủ cạn kiệt, đồng nghĩa với việc nước này không thể mua hàng nhập khẩu để bổ sung sự thiếu hụt như thường lệ.
Theo BBC
