Ý kiến của giới quan sát nói chùa giờ mọc lên như nấm, lợi cả mấy đường, dân ngu thì đông, dễ chăn kiểu cúng vong, giải hạn… Nhưng kiểu ấy vẫn chỉ là thu tiền lẻ. Khoản thu chính vẫn là cúng dường tiền tỷ bởi các nhà đầu tư. Đại khái là bán sỉ và bán lẻ tâm linh.
Đầu tư vào chùa nói chung sẽ chia làm hai mảng. Một là có công ty công khai đứng ra đầu tư, kiểu chùa Bái Đính, Tam Chúc. Đã là công ty thì đương nhiên phải có đóng thuế, kiểm toán, kế toán đầy đủ. Nhưng với loại hình kinh doanh tâm linh thì tiền vào tiền ra sẽ tù mù. Bố ai mà kiểm soát được tiền công đức, cúng dường chính xác là bao nhiêu. Công ty báo bao nhiêu thì biết bấy nhiêu.
Bên thuế có thể thống kê tương đối số lượng khách tham quan, nhưng không có cách gì biết được mỗi khách công đức bao nhiêu tiền. Tức là khó mà kiểm soát được đầu vào. Nên chắc có thu thuế thì chỉ thu khoán kiểu hộ gia đình. Tính áng áng theo đầu khách du lịch.
Cách đầu tư chùa thứ hai là kiểu Ba Vàng.
Tức là “shark tăng” đứng ra đầu tư thông qua gọi vốn bên ngoài. Hoàn toàn dựa vào uy tín cá nhân nhân của shark. Đầu tư kiểu này nó mới hay bởi vì chả có doanh nghiệp gì cả sất, hoàn toàn là đầu tư trao tay, chắc chỉ có giấy viết tay, tin nhau là chính và tiền hoàn toàn có thể là bẩn. Vì đầu tư dạng này cũng không thể có hợp đồng kinh tế được, pháp luật cũng chả điều chỉnh được.
Như vậy tức là “shark tăng” chưa chắc đã là ông chủ thực sự của Ba Vàng. Có thể cũng chỉ là làm thuê cho một ông chủ lớn giấu mặt nào đó, như lời đồn đại về anh Quyết còi tự dưng có mấy trăm tỷ đồng rơi vào đầu để đầu tư Bất động sản. Anh shark cũng có cỡ 300-500 tỷ đồng rơi vào đầu như vậy để đầu tư tâm linh mà, khác gì đâu.
Trên lý thuyết thì “shark tăng” vẫn là chủ tịch kiêm CEO của chùa này, nên dù có bị cách chức trong Giáo hội thì anh vẫn là ông chủ của công ty này. Nhưng ai là ông chủ thực thì có Phật và shark biết.
Đầu tư kiểu này thì là tù mù toàn tập mà chắc chắn không có kế toán kiểm toán và miễn thuế 100%. Nên nền kinh tế chùa dạng này mới là thiên đường thuế, chứ không phải mấy cái đảo dạng Cayman, Panama.
Có lẽ vì thế, chùa chính là khách hàng thân thiết của anh em xã hội đen và xã hội đỏ. Các anh em cúng dường sẽ nhiều nhất. Một là để an tâm do làm điều thất đức, là bề nổi thôi, còn về chìm là chỗ đầu tư kín đáo. Ví dụ: Con cúng dường 10 tỷ đồng, thì của chùa một tỷ, con gửi 9 tỷ lấy lãi! Thầy giữ hộ con. Anh em xã hội thì toàn tiền bẩn mà. Gửi vào chùa là lành nhất.
Quan lại gửi tiền vào chùa chỉ cần thông qua doanh nghiệp. Kiểu doanh nghiệp xách vali đến nhà quan rồi để quên là kiểu của bọn nhà quê, chuyển khoản như Việt Á thì lại càng dốt, rất dễ vào lò. Chuyên nghiệp là quan bảo Doanh nghiệp vác vali đi cúng dường, cổ phần của quan, sau quan cứ đến chùa mà thu cổ tức. Sạch sẽ kín đáo.
Còn xã hội đen thì cũng làm y chang, như chị gì bồ tát ở Thái Bình, chuyên cúng dường chùa và nuôi trẻ mồ côi ở chùa, chắc cũng coi chùa là chỗ cất tiền thôi. Sau bồ tát có đi tù thì tòa sao dám móc tiền trong chùa ra để thu hồi kiểu thu tiền của anh Chung con. Mà chùa nào dám bùng tiền của dân xã hội.
Thế nên bảo sao chùa giờ mọc lên như nấm, lợi cả mấy đường, dân ngu thì đông, dễ chăn kiểu cúng vong, giải hạn… Nhưng kiểu ấy vẫn chỉ là thu tiền lẻ. Khoản thu chính vẫn là cúng dường tiền tỷ bởi các nhà đầu tư. Đại khái là bán sỉ và bán lẻ tâm linh.
Mấy chùa cổ chủ yếu thu tiền công đức, trụ trì không phải chủ chùa, không phải nhà đầu tư, cũng không còn mấy chỗ để đầu tư mở rộng, chỉ gọi là trùng tu cải tạo vớ vẩn, nên các nhà đầu tư không ham.
Tạm gọi đây là chùa quốc doanh là của giáo hội. Còn dòng mà làm ăn tốt, lợi nhuận cao là của mấy shark, xây dựng nhiều, diện tích to, dịch vụ tốt, coi như chùa tư nhân, nên làm ăn năng động, cơ chế thoáng ít bị giáo luật kiềm chế, vui lòng khách đến vừa lòng khách đi, khách hàng là thượng đế.
Chùa cổ thì chủ yếu dành cho mấy bà già đến công đức 5 chục ngàn – 100 ngàn đồng hết vẹo. Chùa tư nhân mới mới thu hút được thiện nam tín nữa rủ nhau đến đốt tiền du lịch tâm linh.
Hay đảng và Chính phủ khuếch trương nền kinh tế tâm linh kiểu này để kêu gọi đầu tư quốc tế của anh em mafia Nga, Ý… có khi còn ngon hơn đầu tư khu công nghiệp, cướp mối du lịch tâm linh của Myanmar, Nepal, Ấn Độ, Thái Lan.
Dương Quốc Chính
Bài liên quan
NÓNG: Thích Trúc Thái Minh ‘thách đấu’ Thích Nhật Từ
