Sự gần gũi của Pakistan với Trung Quốc cũng là kết quả của việc mối quan hệ của Islamabad với phương Tây nguội lạnh, đặc biệt là trong thập niên qua.
Một nghiên cứu mới về ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc đặt Pakistan lên đầu danh sách.
Campuchia và Singapore lần lượt ở vị trí thứ hai và thứ ba với tư cách là những nước ‘tiếp xúc nhiều nhất’ với ảnh hưởng của Bắc Kinh. Trong số 10 quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất của Trung Quốc, có 8 quốc gia ở châu Á.
Paraguay, Bắc Macedonia và Albania được xếp hạng là ‘ít bị ảnh hưởng nhất’.
Chỉ số Trung Quốc 2022 khám phá ảnh hưởng của Trung Quốc tại 82 quốc gia bằng cách yêu cầu các chuyên gia trả lời các câu hỏi về các hoạt động của Trung Quốc tại quốc gia của họ. Nghiên cứu được thực hiện và công bố bởi mạng China in the World (CITW), một sáng kiến của nhóm chống thông tin sai lệch có trụ sở tại Đài Loan, Doublethink Lab.
Báo cáo đặt câu hỏi trên chín lĩnh vực để đánh giá mức độ phơi bày của mỗi quốc gia trước ảnh hưởng của Trung Quốc.
Các lĩnh vực đó bao gồm truyền thông, học thuật, kinh tế, xã hội, quân sự, thực thi pháp luật, công nghệ, chính trị trong nước và chính sách đối ngoại. Một số hoạt động của Bắc Kinh ở nước ngoài bao gồm các chuyến đi được trả lương cho các quan chức chính phủ, học bổng cho sinh viên, đào tạo báo chí, tài trợ nghiên cứu, thương mại, đầu tư và hợp tác quân sự.
Ông Puma Shen, chủ tịch của Doublethink Lab, nói với VOA rằng nghiên cứu này cho phép mọi người trên khắp thế giới thấy cách Trung Quốc tiếp cận đất nước của họ.
“Bằng cách so sánh các xếp hạng này và so sánh tất cả các chiến lược khác nhau, tất cả các quốc gia này có thể học hỏi lẫn nhau, chẳng hạn như cách chống lại các hoạt động gây ảnh hưởng của Trung Quốc,” ông nói.
Báo cáo đo lường mức độ ảnh hưởng thông qua ba chỉ số, ‘tiếp xúc’, ‘áp lực’ và ‘hiệu ứng’.
Tiếp xúc với các sáng kiến của Trung Quốc khiến một quốc gia dễ bị tổn thương trước ảnh hưởng của Trung Quốc, chẳng hạn như phụ thuộc kinh tế hoặc nhận các lợi ích khác.
Mức độ ‘áp lực’ mà Trung Quốc gây ra đối với một quốc gia cụ thể bao gồm các hành động trực tiếp hoặc gián tiếp của Bắc Kinh nhằm mục đích thay đổi thái độ của người dân.
Tác động thực tế hoặc mức độ mà một quốc gia đáp ứng yêu cầu của Trung Quốc, được mô tả là ‘hiệu ứng’ trong cuộc nghiên cứu này.
Pakistan đứng đầu danh sách
Pakistan, nước tiếp xúc nhiều nhất với ảnh hưởng của Trung Quốc trong bảng xếp hạng, được đánh giá 70% về mức độ ‘phơi nhiễm’, 10% về áp lực, và 75% về hiệu quả. Tuy nhiên, báo cáo cho biết những tỷ lệ phần trăm này “không cho thấy mức độ nào ngoài mức độ ‘bị chi phối hoàn toàn’ là 100%. Tỷ lệ phần trăm thể hiện điểm số của quốc gia trên tổng số điểm có thể đạt được dựa trên các chỉ số cho từng lĩnh vực.”
Theo báo cáo, ảnh hưởng của Trung Quốc tại Pakistan nhiều nhất trong các lĩnh vực công nghệ, chính sách đối ngoại và quân sự.
Các chuyên gia cho biết không có gì ngạc nhiên khi thấy Pakistan đứng đầu Chỉ số Trung Quốc năm 2022 vì cả hai nước đều có chung đường biên giới dài gần 600 km với nhau và có lịch sử đối đầu với Ấn Độ.
Mối quan hệ chiến lược lâu đời hàng thập niên giữa hai nước đã trở nên sâu sắc hơn kể từ khi Mỹ tăng cường nỗ lực hỗ trợ Ấn Độ chống lại tham vọng ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
“Chúng ta không thể tách rời và chỉ nhìn vào Pakistan và Trung Quốc bởi vì công bằng mà nói, bạn cũng phải xem Mỹ và Ấn Độ cũng đang làm việc như thế nào bởi vì cũng có loại quan hệ tứ giác chiến lược”, ông Syed Muhammad Ali, học giả thuộc Viện Trung Đông có trụ sở tại Washington, cho biết.
Những người khác chỉ ra rằng sự gần gũi của Pakistan với Trung Quốc cũng là kết quả của việc mối quan hệ của Islamabad với phương Tây nguội lạnh, đặc biệt là trong thập niên qua.
Ông Arif Rafiq, Chủ tịch của Vizier Consulting, một công ty tư vấn rủi ro chính trị, nhận xét rằng đối với Pakistan thì Trung Quốc đang lấp đầy khoảng trống mà phương Tây để lại.
“Trung Quốc cung cấp cho Pakistan hàng hóa, vật liệu và nguồn vốn mà nước này không thể có được từ nơi khác, … bao gồm khí tài quân sự, … công nghệ tiên tiến liên quan đến vệ tinh viễn thám, và cũng bao gồm tài trợ cho các nhà máy điện và cơ sở hạ tầng,” ông Rafiq nói.
Trong những năm gần đây, hai nước đã đạt được thỏa thuận để cùng chế tạo tàu ngầm và máy bay chiến đấu. Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm có trụ sở tại Thụy Điển, từ năm 2017 đến 2021, Pakistan đã nhập khẩu 72% lượng vũ khí chính của mình từ Trung Quốc.
(Theo VOA)
