Bà Saskia Briemont, một thành viên của Nghị Viện Âu Châu, tuyên bố rằng cáo buộc trốn thuế của chính quyền Việt Nam đối với các nhà hoạt động môi trường là “không đáng tin cậy,” và bà cho rằng “đó chỉ là điều dối trá.”
Việc Việt Nam tuyên án 2 năm tù bà Ngụy Thị Khanh, một nhà hoạt động môi trường nổi tiếng, khiến các đặc sứ môi trường của Hoa Kỳ và Âu Châu đâm ra lúng túng trong nỗ lực vận động quốc gia Đông Nam Á này từ bỏ việc sử dụng than đá, nguồn ô nhiễm môi trường.
Một bài viết đăng trên báo mạng Politico ngày 26 Tháng Sáu cho hay ông John Kerry, đặc sứ môi trường của Tổng Thống Joe Biden, và ông Frans Timmermans, người đồng nhiệm của ông bên Liên Âu, đang cùng các nhà vận động môi trường quốc tế lên tiếng đòi hỏi chính quyền Việt Nam trả tự do cho bà Khanh, cho rằng việc giam giữ bà gây nguy hại cho thỏa thuận có mục đích thuyết phục quốc gia tiêu thụ năng lượng than đá lớn hàng thứ chín trên thế giới này từ bỏ thứ nhiên liệu hóa thạch.
Ông Michael Sutton, giám đốc điều hành cơ quan môi trường Goldman Environmental Foundation, có trụ sở tại San Francisco, Hoa Kỳ, tuyên bố: “Đây là lúc phải hành động dứt khoát và nói thẳng với Việt Nam rằng Hoa Kỳ không thể tha thứ cho chuyện đó [bỏ tù bà Ngụy Thị Khanh] được. Goldman Environmental Foundation chính là cơ quan đã trao một giải thưởng quý giá về môi trường cho bà Khanh hồi năm 2018.
Vụ kết án tù bà Khanh vào hôm 17 Tháng Sáu rồi về tội trốn thuế diễn ra khi các cường quốc Tây Phương đang thương thuyết với Việt Nam về kế hoạch chi tiêu hàng tỷ đô la để Việt Nam chuyển đổi sang việc dùng năng lượng sạch.
Theo một tài liệu mà Politico có được, trước khi hội nghị G-7 khai mạc vào hôm 26 Tháng Sáu tại Bavaria, Đức, 58 tổ chức xã hội dân sự đã áp lực các giới chức bảo vệ môi trường của Hoa Kỳ và Liên Âu đòi hỏi Việt Nam phải phóng thích các nhà hoạt động môi trường tại Việt Nam để đổi lấy những trợ giúp tài chánh nhằm chuyển đổi sang việc sử dụng năng lượng sạch.
Cuộc đối thoại với Việt Nam là một phần của phương thức đa quốc gia mà các chính phủ Hoa Kỳ, Anh, và Liên Âu đang theo đuổi nhằm thuyết phục các nền kinh tế đang vươn lên từ bỏ than đá và tạo thêm nhiều nguồn năng lượng tái tạo từ mặt trời, gió, và thực vật. Đã có nhiều tiến bộ đạt được trong các cuộc thương lượng với Nam Phi qua một dự án trị giá $8.5 tỷ, nhằm giúp cho quốc gia này từ bỏ việc sử dụng than đá làm nguồn năng lượng chính.
Hồi năm ngoái, tại các cuộc đối thoại về môi trường do Liên Hiệp Quốc bảo trợ ở Glasgow, Scotland, Việt Nam cam kết chấm dứt việc xây dựng thêm các nhà máy sản xuất năng lượng bằng than đá với mục tiêu loại bỏ hẳn chất khí thải trên toàn quốc vào năm 2050. Theo các tài liệu do cơ quan kiểm tra năng lượng thế giới Global Energy Monitor công bố thì Việt Nam là quốc gia mỗi năm tiêu thụ tới gần 21 gigawatts điện năng sản xuất từ than đá, được coi là lớn nhất tại vùng lưu vực sông Mekong.
Bà Saskia Briemont, một thành viên của Nghị Viện Âu Châu, tuyên bố rằng cáo buộc trốn thuế của chính quyền Việt Nam đối với các nhà hoạt động môi trường là “không đáng tin cậy,” và bà cho rằng “đó chỉ là điều dối trá.”
Tuần rồi, cả Hoa Kỳ lẫn Anh đều công khai kêu gọi phải trả tự do cho bà Khanh. Trong một lời tuyên bố gởi cho Politico, một phát ngôn viên chính phủ Anh “bày tỏ mối quan ngại sâu xa” về bản án dành cho các nhà hoạt động môi trường Việt Nam.
Mặt khác, trong một bản thông báo gởi cho chính quyền Hà Nội vào hôm 21 Tháng Sáu, phái bộ Liên Âu tại Việt Nam gợi ý rằng khối này đang xem xét việc rút lại nguồn tài trợ cho kế hoạch chuyển đổi sang nguồn năng lượng xanh dành cho Việt Nam.
Vụ này làm nổi bật tình trạng khó xử từng gây chia rẽ các giới chức Tây Phương khi họ cố kết thúc các cuộc thương lượng về khí hậu và môi trường với các quốc gia gây nhiều ô nhiễm khắp thế giới.
(Theo Người Việt)