Khoảng 100.000 người Lào bỏ nước ra đi trong năm 2023 để chạy trốn cộng sản, giúp chính quyền loại bỏ những người bất mãn và thất nghiệp.
Một bản tin trên BBC mới đây dẫn lời người dân Lào cho biết “cảm thấy vô vọng khi sống ở Lào”.
Vài ngày sau, tờ Washington Post đăng “Lời hứa thịnh vượng của Trung Quốc mang đến nợ nần cho Lào – và sự khốn cùng”.
Cả hai bản tin đều đưa ra cảm nhận chính xác về tình trạng nghiệt ngã mà hầu hết người Lào, nhất là giới trẻ, hiện đang gặp phải. Theo BBC, đối mặt với cơ hội tìm việc ngày càng khó khăn, người dân Viêng Chăn không còn hy vọng tìm được việc làm tại quê nhà, thay vào đó họ đặt mục tiêu trở thành người quét dọn hoặc người hái trái cây ở Úc.
Người Lào đang lũ lượt rời khỏi đất nước. Ước tính khoảng 90.000, có lẽ nhiều hơn, chính thức di cư vào cuối năm nay, cùng với khoảng 51.000 người đã rời đi vào năm ngoái và hàng trăm ngàn người đã chuyển ra nước ngoài trước đó.
Quốc gia Đông Nam Á không giáp biển đã có tỷ lệ lạm phát thuộc hàng tồi tệ nhất ở châu Á, đạt đỉnh 41,3% vào tháng 2 và vẫn dao động ở mức khoảng 25%. Đồng kip đang sụp đổ, đạt mức thấp nhất mọi thời đại vào giữa tháng 9 khi được giao dịch trong các ngân hàng thương mại ở mức 20.000 kip đổi một đô la Mỹ, so với khoảng 8.000 kip hồi năm 2019.
Một người ở Viêng Chăn kể rằng năm 2019, anh ấy chỉ tốn 350.000 kip để đổ dầu diesel cho xe hơi. Ngày nay, giá này đã lên 1,2 triệu kip (58 đô la Mỹ) và còn tiếp tục tăng. Hãy nhớ rằng mức lương tối thiểu ở Lào hiện chỉ là 1,6 triệu kip (77 đô la Mỹ).
Chính phủ cộng sản vô vọng trong việc điều hành kinh tế, và ngay cả việc từ chức hiếm hoi của một thủ tướng vào tháng 12 năm ngoái cũng không có tác dụng đáng kể. Tệ hơn nữa, vẫn còn những vấn đề nghiêm trọng hơn nhiều. Nợ quốc gia, có lẽ khoảng 120% GDP, khiến Lào có nguy cơ vỡ nợ.
Họ không thể tiếp tục vay mượn nên chính quyền đang tăng thuế, và vì tình trạng tham nhũng trắng trợn, gánh nặng đè nặng lên người nghèo.
Nhìn về phía trước, nợ quốc gia là bao nhiêu nếu không phải là khoản thuế được hoãn lại đối với những người trẻ tuổi chưa được sinh ra? Trường học không đủ giáo viên và không đủ trường cho học sinh.
Theo cập nhật của Ngân hàng Thế giới, chi tiêu công cho giáo dục và y tế tại Lào cộng lại đã giảm từ 4,2% GDP năm 2017 xuống chỉ còn 2,6% vào năm ngoái.
Hơn 2/3 số gia đình có thu nhập thấp ở Lào cho biết họ đã cắt giảm chi tiêu cho giáo dục và chăm sóc sức khỏe kể từ khi đại dịch bắt đầu. Theo BBC, 38,7% thanh niên từ 18 đến 24 tuổi tại nước này không được học hành, làm việc hoặc đào tạo, đây là tỷ lệ cao nhất ở Đông Nam Á.
Một thanh niên Lào nói với tôi rằng ít người muốn lãng phí tiền hối lộ để học đại học khi họ có thể nhanh chóng học tiếng Hàn và cố gắng kiếm được một công việc lương cao hơn khi làm công nhân trong nhà máy ở Seoul.
